Por – uprawa, pielęgnacja i przechowywanie. Jak sadzić por, aby był duży?

Por (*Allium ampeloprasum*) to jedno z najcenniejszych warzyw w kuchni i ogrodzie. Jest bogaty w witaminy, błonnik i minerały, a jego delikatny smak sprawia, że pasuje do wielu potraw. Aby uzyskać zdrowe i dorodne pory, warto poznać ich wymagania uprawowe, a także skuteczne metody przechowywania. W tym artykule odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania dotyczące pora.

Charakterystyka pora

Por to dwuletnie warzywo należące do rodziny amarylkowatych. Jego jadalna część, zwana łodygą rzekomą, to wydłużona, biała, delikatna część dolnych liści. Roślina ta charakteryzuje się długimi, płaskimi liśćmi o intensywnie zielonej barwie. W drugim roku uprawy por wytwarza wysoki pęd kwiatowy zakończony kulistym baldachem drobnych białych lub różowych kwiatów. Pochodzi z obszaru basenu Morza Śródziemnego, ale od wieków jest uprawiany w całej Europie, w tym również w Polsce.

Wymagania uprawowe

Stanowisko

• Por najlepiej rośnie w miejscach słonecznych i osłoniętych od wiatru.
• Jest rośliną o umiarkowanych wymaganiach cieplnych – kiełkuje już przy 3-4°C, a optymalny wzrost następuje w temperaturze 15-20°C.
• Wytrzymuje mrozy do -15°C, co pozwala na zimowanie niektórych odmian w gruncie.

Gleba

• Najlepiej rośnie na glebach żyznych, próchniczych i dobrze przepuszczalnych. Ziemia do wysiewu Target
• Por preferuje gleby o pH 6-7 – lekko kwaśne do obojętnych.
• Przed sadzeniem warto wzbogacić podłoże kompostem lub dobrze rozłożonym obornikiem. Najlepsze oborniki
• Nie nadają się gleby ciężkie i podmokłe, które mogą prowadzić do gnicia korzeni.

Jak sadzimy por?

1. Przygotowanie rozsady: Nasiona wysiewamy w lutym lub marcu do skrzynek lub doniczek w ciepłym miejscu (temperatura 18-22°C). Gdy siewki osiągną wysokość ok. 10 cm, warto je przepikować, aby wzmocnić system korzeniowy.
2. Sadzenie na miejsce stałe: W maju lub czerwcu, gdy rośliny osiągną grubość ołówka, wysadzamy je do gruntu. Sadzimy w rowkach o głębokości 10-15 cm, zachowując odstępy 15 cm między roślinami i 30-40 cm między rzędami.
3. Pielęgnacja: Regularne podlewanie i odchwaszczanie są kluczowe dla prawidłowego wzrostu. Co pewien czas obsypujemy rośliny ziemią (tzw. obredlanie), co pozwala uzyskać dłuższą białą część łodygi.

Jak sadzić por, żeby był duży?

Jeśli zależy Ci na dużych i dorodnych porach, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów:

• Głębokie sadzenie: Umieszczenie rozsady w głębokich rowkach (10-15 cm) sprzyja wydłużeniu białej części łodygi.
• Nawożenie: Por wymaga regularnego nawożenia. Zaleca się stosowanie nawozów organicznych, takich jak kompost czy obornik, a także nawozów azotowych (np. saletra amonowa) co 3-4 tygodnie.
• Obredlanie: Aby uzyskać długą, białą część łodygi, należy regularnie obsypywać rośliny ziemią.
• Odpowiednie nawadnianie: Por lubi wilgotną glebę, dlatego w czasie suszy należy go regularnie podlewać.
• Przerzedzanie: Zbyt gęsto rosnące pory konkurują o składniki odżywcze, co ogranicza ich wzrost. Warto zachować odpowiedni rozstaw między roślinami.

Jak przechowywać por na zimę?

1. Pozostawienie w gruncie

Odmiany późne są odporne na niskie temperatury i mogą zimować w glebie. Warto okryć je warstwą słomy, liści lub agrowłókniny, aby zabezpieczyć przed silnym mrozem.

2. Przechowywanie w piwnicy

Pory można przechowywać w wilgotnym piasku w piwnicy o temperaturze 0-2°C. Rośliny układamy pionowo w skrzyniach, lekko przysypując dolną część ziemią.

3. Mrożenie

Pory można zamrozić na dłuższy czas. W tym celu:

• Myjemy i kroimy pory na kawałki.
• Blanszujemy je przez 2-3 minuty we wrzącej wodzie.
• Szybko schładzamy w zimnej wodzie.
• Osuszamy i pakujemy do woreczków strunowych.

Tak przygotowane pory mogą być przechowywane w zamrażarce przez kilka miesięcy.

4. Przechowywanie w lodówce

Jeśli chcemy przechować por przez kilka tygodni, możemy zawinąć go w wilgotną ściereczkę lub folię spożywczą i umieścić w dolnej szufladzie lodówki.

Ciekawostka

Por był znany już w starożytnym Egipcie i Rzymie. Co ciekawe, był jednym z ulubionych warzyw cesarza Nerona, który spożywał go codziennie, wierząc, że poprawia jego głos i wytrzymałość. W średniowieczu pory były uprawiane w klasztornych ogrodach jako cenny składnik zup i lekarstwo na przeziębienia.